Miting Kültürü
Hazırlayan: Esra Kamacı
Mitingler, halkın istek ve itirazlarını duyurabildiği; siyasilerin manifestolarını paylaşabildikleri; adil bir ortam vasıtası ile fikirlerin beyan edildiği bir alan sağlarlar. Toplumsal pek çok olgu gibi mitinglerin de anlamı yıllar içinde değişkenlik gösteriyor.
Mitinglerin kapsamının değişimi ve işlevselliğine ilişkin yazılanları gözlemlemek toplumda politik kültürün nasıl şekillendiğini anlamamıza fırsat sunabilir. Gelin hep birlikte miting kültüründeki değişimi inceleyelim.
Öncelikle mitinglerin ne olduğuna dair bir okuma yapmak gerekirse, Ersin Çelik’in “Demokratik Meydan Savaşları: Mitingler” yazısını inceleyebiliriz. Çelik, mitinglerin demokrasinin temeli olan halkın kendini ifade etme özgürlüğünün kullanıldığı ortamlar olduğunu ifade ediyor.
Çelik, yakın tarihimizin olaylı mitinglerle dolu olduğunu, bu durumu eleştirerek dile getiriyor. Çelik, Türkiye’den olumsuz miting örneklerini vererek, dünyada çok renkli ve değişken protestoların yer aldığını da belirtiyor.
Mitinglerin toplumsal karşılığını anlamak için Fatma Barbarosoğlu’nun “Şöhret Toplumunda Miting” yazısına başvurabiliriz. Barbarosoğlu, şöhret toplumu haline geldiğimizi ve bu durumun kitlesel mitinglerin eski önemini yitirmesine sebep olduğunu belirtiyor.
Barbarosoğlu, meydanlarda toplanmanın şöhretli kişilerin varlığı ile mümkün olduğunu ve liderlerin bu şöhreti taşıyan simalar olduğunu vurguluyor. “Meydanlara adam toplamak, kapalı spor salonlarında toplantılar düzenlemek için şöhretli kişilere ihtiyaç duyuluyor son yıllarda.”
Mitinglerin şekilleri gibi yüklendikleri anlamlar da yıllar içinde değişime uğruyor. Bu değişim, Mücahit Küçükyılmaz’ın “Nerede O Eski Mitingler!” yazısında gözlemlenebilir. Küçükyılmaz, siyasi liderlerin miting alışkanlıklarındaki değişimi tarihi olaylar ışığında aktarıyor.
Tarihimizdeki mitinglerin özetini Şems Şeyma Sözcü’nün “Yakın Tarihten Günümüze Mitingler Matinesi” yazısında bulabiliriz. Sözcü, üniversiteli öğrencilerin değişen istekleri doğrultusunda gerçekleştirdikleri mitingleri ve aldıkları karşılıkları aktarıyor.
Mitinglerin ne olduğu, nasıl değiştiği ve toplumsal karşılığı gibi içeriklerin yanında, gerçekleşen mitinglere dair haber metinleri de dikkat çekici. Bu haberler vasıtası ile uzmanların teorik olarak söz ettiği bu değişimler, sahadaki yansımaları ile görülebiliyor.
Cengiz Turanlı, “İstanbul’daki Miting ve Türkistanlılar” yazısında Türkistanlıların gerçekleştirdikleri mitingi aktarıyor. Komünist yönetimin baskıları sonucunda Türkiye’ye göç eden Türkistanlıların amaçlarını aktaran pankartlar ve anlamları bu yazıda açıklanıyor.
Bir diğer miting haberi örneği “Kanlı Miting” başlığı ile Hilal dergisinde karşımıza çıkıyor. 1977’de gerçekleşen 1 Mayıs mitingi bu yazıda anlatılıyor. 50 bin işçi ve 10 bin öğretmenin katılımı ile gerçekleşen miting yazarı tarafından eleştiriliyor.
2008 yılından bir miting haberi ise Genç dergi de yer alıyor. “Miting Var Görürüm Miting Var Görmem” başlığı ile sunulan haber metninde, darbe karşıtı gerçekleşen mitingin övgüler aldığı gibi eleştirildiği de belirtiliyor.
İfade özgürlüğünün önemli bir aracı olan ve topluma dair birçok bilgi veren mitinglere dair daha pek çok içeriğe İDP Kataloğundan ulaşabilirsiniz.